Cúng ông Công ông Táo ngày nào và thủ tục ra sao? 

Cúng ông Công ông Táo là nghi lễ quan trọng trong phong tục truyền thống của người dân Việt Nam vào mỗi dịp cuối năm. Vậy cúng ông Công ông Táo ngày nào là đúng và cần chuẩn bị những gì? Nội Thất Đức Dương sẽ cùng quý khách tìm hiểu ở bài viết sau. 

Nguồn gốc ông Công ông Táo

Cúng ông Công ông Táo là một trong những tục lệ lâu đời, nét đẹp trong văn hóa thờ cúng của người Việt. Theo đó, vào ngày 23 tháng chạp hàng năm, các gia đình lại chuẩn bị mâm cỗ tươm tất và không thể thiếu cá chép vàng để tiễn ông Táo chầu trời. Tuy vậy nhưng nhiều người trẻ hiện nay không hiểu rõ nguồn gốc, ỹ nghĩa cũng như một mâm cúng ông Công ông Táo cần những gì?

Táo Quân trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam có nguồn gốc từ ba vị thần Thổ Công, Thổ Địa và Thổ Kỳ của Lão giáo Trung Quốc. Người Việt sau đó là chuyển thành sự tích “Hai ông một bà” với 3 vị thần: thần Đất, thần Bếp, thần Nhà mà người dân gọi chung là táo Quân hay ông Táo. 3 vị thần này làm nhiệm vị trông coi bếp núc, nhà cửa cho mỗi gia đình. Vào ngày 23 tháng Chạp, Táo Quân sẽ cưỡi cá chép bay về trời để báo cáo với Ngọc Hoàng tình hình năm qua của gia chủ. Đến đêm giao thừa, ông Táo sẽ quay trở về hạ giới tiếp tục công việc năm mới.

Truyện kể rằng, ngày xưa có cặp vợ chồng là Thị Nhi và Trọng Cao ăn ở mặn nồng với nhau những mãi mà không có con. Vì lý do này mà Trọng Cao hay kiếm chuyện dằn vặt vợ mình. Một hôm, chỉ vì hiểu lầm nhỏ mà Trọng Cao đánh vợ rồi đuổi khỏi nhà. Thị Nhi buồn bã, lang thang đến một nơi khác rồi gặp Phạm Lang, 2 người kết duyên vợ chồng. 

Về phần Trọng Cao, sau khi vợ bỏ đi thi buồn bã, day dứt nên đã đi tìm vợ. Anh tìm kiếm vợ khắp nơi, đi từ làng này qua làng khác, ngày này qua tháng nọ đến hết cả gạo tiền phải đi ăn xin. Một hôm, Cao tình cờ vào đúng nhà Thị Nhi xin cơm, đúng lúc Phạm Lang đi vắng. Nhi nhận ra Cao, không quên ân nghĩa vợ chồng nên đã mời vào nhà, nấu cơm mời ăn. Đúng lúc đó, Phạm Lang về nhà. Vì sợ chồng mới hiểu nhầm, Thị Nhi đã bảo Trọng Cao ra đống rơm sau nhà ngồi trốn. 

Đêm đó, Phạm Lang đốt đống rơm để lấy tro bón ruộng. Thi Nhi đứng ngoài nhìn thấy xót thương nên lao vào đống lửa cứu Cao. Phạm Lang nhìn thấy vậy cũng lao vào cứu vợ. Cả ba đã chết cháy trong đống lửa. Cảm động trước tình nghĩa của 3 người dành cho nhau, Ngọc Hoàng phong 3 người làm vua bếp để họ mãi mãi được ở bên nhau. Người chồng cũ được phong là Thổ Địa trông coi việc nhà, người chồng mới là Thổ Công trông coi việc bếp, còn vợ là Thổ Kỳ trông coi việc chợ búa. 

Ý nghĩa ngày Tết ông Công ông Táo

Lễ cúng ông Táo chầu trời được xem là nét đẹp trong văn hóa thờ cúng của người Việt bao đời nay. Sau khi Táo Quân báo cáo mọi việc tốt, xấu của gia chủ trong năm qua tới Ngọc Hoàng; ngài sẽ dựa vào đó để khen thưởng hay trách phạt gia chủ. Đây là dịp để gia chủ tỏ lòng biết ơn tới các vị thần sẽ trông coi bếp núc, nhà cửa cho gia đình mình. Chính vì thế, mỗi gia đình sẽ chuẩn bị mâm cúng ông Công ông Táo thật chu đáo, thành tâm để dâng lên, mong muốn ông Táo “nói tốt” với Ngọc Hoàng, cầu mong năm mới thật nhiều tài lộc, sức khỏe, bình an tới mọi người. 

Trong mâm cỗ cúng ông Công ông Táo, không thể thiếu cá chép vàng thả trong bát nước. Sau khi cúng xong, cá sẽ được phóng sinh ở ao hồ… đây như phương tiện để ông Táo chầu trời. Trong tâm thức người Việt, “cá vượt vũ môn” hay “cá chép hóa rồng” mang ý nghĩa của sự thăng hoa, biểu tượng cho tinh thần vượt khó, chinh phục mọi thử thách để đạt thành công. Tục phóng sinh còn thể hiện lòng từ bi, nhân ái của người Việt.

Cúng ông Công ông Táo vào ngày nào?

Ông Công ông Táo là những vị thần quan trọng trong nhà mỗi người dân Việt. Đây là những vị thần cai quản và nắm bắt được cuộc sống 1 năm qua. Vậy người dân Việt Nam lựa chọn cúng ông Công ông Táo ngày nào trong năm? 

Theo quan niệm thông thường, sẽ lựa chọn ngày 23 tháng Chạp (tức ngày 23/12 Âm lịch) để làm lễ tiễn ông Công ông Táo lên chầu trời, báo cáo với Ngọc Hoàng về cuộc sống 1 năm qua dưới hạ giới.  Theo đó, ngày ông Công ông Táo 2022 rơi vào ngày 23 tháng chạp năm 2021 âm lịch, tức ngày 25/1/2022 dương lịch.

Ngoài ngày, thì giờ cúng cũng được người dân quan tâm sao cho giờ đẹp, ông Công ông Táo tiện đi lại và kịp giờ báo cáo. Vì thế, nhiều gia đình quan niệm phải cúng vào buổi sáng trong ngày 23 (trước 12h trưa), hoặc nhiều gia đình  bận không cúng được vào 23 thì sẽ lựa chọn cúng trước 1-2 ngày để ông Công ông Táo lên sớm hơn không bị chậm giờ. 

Mâm cúng ông Công ông Táo cần những gì?

Nhiều gia đình vẫn thắc mắc không biết rằng cúng ông Công ông Táo cần những gì và như thế nào để đầy đủ cho thiêng. Thế nhưng, tùy vào hoàn cảnh từng gia đình, phong tục tập quán từng vùng miền sẽ có những nghi lễ khác nhau. 

Thông thường, mâm cúng ông Táo đơn giản sẽ có: 

• Mâm đồ mặn: canh, nem, thịt gà trống luộc, xôi gấc, giò lợn. 

• Hương hoa, trầu cau, đèn nến 
• 2 mũ táo ông, 1 mũ táo bà và quần áo 

Trong lễ cúng ông Táo không thể thiếu một thứ đó là cá chép. Cá chép được xem là phương tiện để đưa ô Táo lên chầu trời. Chính vì thế, nên chọn cá chép đỏ sống, khỏe mạnh với quan niệm thuận buồm xuôi gió. Sau khi cúng xong, cá chép sẽ được chủ nhà đi phóng sinh.

Cũng có nhiều gia đình lựa chọn cá chép vàng giấy thay vì cá sống thế nhưng sẽ là giảm đi ý nghĩa của nghi lễ, vì thế “có kiêng có lành” mỗi gia đình nên cúng bằng cá chép sống sẽ tốt hơn. 

Trang hoàng gian thờ thiêng liêng của gia đình bằng nội thất gỗ óc chó cao cấp Đức Dương

Dịp tết đến xuân về là lúc mà mỗi gia đình thờ cúng, lễ tết nhiều hơn cả. Cuối năm cũng là dịp để mỗi gia đình sắm sửa, sửa soạn lại mọi thứ trong nhà để chuẩn bị đón một năm mới với mong muốn nhiều may mắn, hạnh phúc hơn.

Nhiều gia đình quan niệm rằng, để có được cuộc sống no đủ, sung túc như bây giờ là nhờ vào sự che chở, phù hộ của thần linh trong nhà, ông bà tổ tiên đã khuất. Chính vì thế, việc chuẩn bị một bộ bàn thờ, phòng thờ trang trọng là điều mà nhiều gia chủ chú tâm. 

Ngoài việc là nơi để đặt bát hương, đồ thờ cúng mỗi dịp hàng năm thì ngày nay gian thờ còn được thiết kế thêm đồ trang trí phòng thờ như bình gốm trang trí, lư hương gốm, hạc, đôn hoa…

Nhiều gia chủ hướng đến có một phòng thờ riêng cùng bàn thờ tam cấp để phân biệt các cấp thờ cúng khác trong nhà như: Đức Phật, thần linh, gia tiên trong nhà. Việc làm này với mong muốn thể hiện tốt nhất sự thành kính lên bề trên cũng như hy vọng mọi sự trong nhà được suôn sẻ hơn. 

Nội thất Đức Dương vinh dự là đơn vị tư vấn, thiết kế và thi công nội thất gia đình uy tín nhất khu vực miền Bắc. Chúng tôi hiện sẵn có nhiều mẫu bàn thờ sang trọng trưng bày tại showroom công ty. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng cung cấp những món đồ trang trí phòng thờ đi kèm để không gian thờ được đủ đầy và trang trọng hơn. 

Có thể nói gian thờ là nơi rất quan trọng về phong thủy, nội thất của chúng tôi lấy chất liệu chính là gỗ óc chó, loại gỗ cực kỳ an toàn và tốt cho phong thủy. Đối với không gian thờ, các thiết kế của chúng tôi tập trung vào sự tối giản, sang trọng, những hoa văn tinh tế mang đậm văn hóa Việt Nam, tạo điểm nhấn riêng cho từng sản phẩm. 

Cùng tham khảo một số mẫu bàn thờ hiện có tại Nội thất Đức Dương: 

NỘI THẤT ĐỨC DƯƠNG – BIỂU TƯỢNG CHO THỊNH VƯỢNG

• Nhận tư vấn trực tiếp từ KTS: m.me/noithatducduong.com/
• Hotline: 0906 23 25 28
• Website: https://noithatducduong.com/, https://noithatducduong.vn/
• Email: info@noithatducduong.vn
• Showroom: Tầng 3, tòa nhà C14 Bắc Hà – Tố Hữu (Lê Văn Lương kéo dài)
• Nhà máy sản xuất: Yên Bài, Ba Vì

=>> CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

• Cách bao sái bàn thờ cuối năm
• Bàn thờ ông Táo trên tủ bếp